De consumptieprijsindexen (de CPI is een door de overheid gehanteerde maatstaf voor prijstrends) zijn in de eerste helft van 2021 fors gestegen, vooral in landen met een snelle heropstart van de economie zoals de VSⁱ . Volgens de financiële publicaties die Fisher Investments België volgt, heeft dat de schrik gewekt dat de hogere inflatie – d.w.z. marktbreed stijgende prijzen – zal aanhouden. Afgaande op hun eigen ervaring zullen sommige consumenten de prijsveranderingen zelfs overschatten en de betrouwbaarheid van CPI's dan ook in twijfel trekken. Zoals we echter zullen uitleggen, geven CPI's waarschijnlijk geen getrouw beeld van uw eigen kosten voor levensonderhoud. Iets wat beleggers volgens ons goed voor ogen moeten houden.

CPI's dienen als maatstaf voor de prijsveranderingen in een bepaald gebied, binnen een bepaalde periode. Ze worden samengesteld in de vorm van een mandje van uiteenlopende goederen en diensten waarvan de prijzen representatief zijn voor de hele economie. Zo volgt het Britse Bureau voor de Statistiek (ONS, Office for National Statistics) meer dan 720 representatieve consumptiegoederen en diensten en noteert het daarvoor elke maand 180.000 verschillende prijzen op circa 140 locaties in het VKⁱⁱ . Deze goederen en diensten gaan van voeding en kleding (bv. varkensworstjes en kinderpyjama's) tot huisvesting en vervoer (bv. kinderopvang en buskaartjes)ⁱⁱⁱ . Het ONS stemt zijn CPI-mandje ook jaarlijks af op veranderingen in de smaak van de consument.

De CPI is een macro-economisch cijfer en een instrument voor beleidsbepalers. Zo kan het monetair beleid deels worden gebaseerd op de CPI-cijfers: als bijvoorbeeld de prijzen de pan uitrijzen, kan er worden gepleit voor een beleidsomslag ter beperking van de kredietverlening (en vice versa bij prijsdalingen). Omdat deze cijfers zo breed gaan, kunnen ze echter schril afsteken bij de individuele kosten van levensonderhoud – de uitgaven van een gezin met hun unieke patroon.

Neem het verschil in bestedingspatroon tussen een paar hypothetische Antwerpse gezinnen. Een alleenstaande jongere deelt zijn appartement misschien met kamergenoten. Samen houden ze zo hun woningkosten laag, maar omdat ze graag uit eten gaan, worden ze vaak geconfronteerd met de prijzen in restaurants. Een gezin van vier personen bereidt de meeste maaltijden misschien thuis, maar met twee schoolgaande kinderen geeft het wel geld uit aan onderwijs, kinderkleren e.d. Een gepensioneerd paar besteedt wellicht meer aan reizen en gezondheidszorg dan de twee andere gezinnen. Volgens ons kan geen enkele landelijke CPI een getrouw beeld geven van gezinsspecifieke bestedingen. Zelfs de voedingscomponent van de CPI sluit niet altijd aan bij uw persoonlijke koopgewoonten in de supermarkt. Als bijvoorbeeld de prijzen voor couscous en glutenvrije ontbijtgranen stijgen – twee levensmiddelen in het ONS-mandje – kan het zijn dat u daar niets van merkt.

Kosten van levensonderhoud Het lijkt ons ook een goede zaak als beleggers inzien dat hun eigen uitgaven geen afspiegeling vormen van het landelijke inflatiepeil. Als iemand zijn uitgaven voor levensmiddelen gedurende één jaar bijhoudt, valt uit de prijsverandering van de meest courante levensmiddelen niet veel op te maken over de inflatie. Als u voor uw eieren in augustus 2021 meer betaalt dan in augustus 2020, betekent dit niet dat de prijzen over de hele lijn stijgen. Daarbij komt dat in CPI's gegevens zijn verrekend die niet voor iedereen van belang zijn. Zo spelen stijgende huurprijzen geen rol voor huiseigenaars. Behalve dan in landen zoals het VK en de VS, waar in de CPI huurwaarde wordt opgenomen (Eurostat probeert deze methodiek de laatste tijd over te nemen voor zijn geharmoniseerde consumptieprijsindex – de HICP). Huurwaarde is het bedrag dat een huiseigenaar naar schatting zou betalen om zijn eigen huis te huren. Eigenaars betalen deze kosten niet echt, maar sommige statistiekbureaus houden ze bij om de woonkosten te kunnen volgen. Eurostat verrekent daarentegen uitsluitend reële huurprijzen in zijn HICP.

Inzien wat wel of niet kan worden afgeleid uit CPI's helpt beleggers volgens ons om zich te concentreren op de prijzen die voor hun levenswijze relevant zijn. De ervaring leert Fisher Investments België dat de categorieën in kwestie sterk uiteen kunnen lopen. Behalve aan gewone huishoudartikelen zullen sommige gezinnen meer besteden aan gezondheidszorg, onderwijs (bv. inschrijvingsgeld voor de universiteit van de kleinkinderen), op vakantie gaan e.d. Als u bekijkt hoe de prijzen zich ontwikkelen, loont het volgens ons de moeite even na te gaan welke categorieën voor uw levenswijze van belang zijn, want daar moet u misschien rekening mee houden als u een beleggingsplan opstelt. De CPI alleen leert u niet zoveel over uw specifieke situatie.

Facebook: https://www.facebook.com/FisherInvestmentsBelgie/
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestBE
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-europe---belgië

Fisher Investments België is de handelsnaam die Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in België gebruikt ("Fisher Investments België"). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (Ondernemingsnummer: B228486), is gereguleerd door de Commission de Surveillance du Secteur Financier ("CSSF") en de statutaire zetel is geregistreerd op K2 Building, Forte 1, 2a rue Albert Borschette, Troisième étage, L-1246 Luxembourg.

Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments België en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of fiscaal advies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments België deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document.

Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.

__________________________________
ⁱ Bron: FactSet, 13/07/2021. Op basis van de CPI's van de voornaamste ontwikkelde landen, januari 2021 – mei 2021.
ⁱⁱ "Consumer Price Inflation Basket of Goods and Services: 2021", Philip Gooding, ONS, 15 maart 2021.
ⁱⁱⁱ Ibid.