Opmerking: Het politieke commentaar van Fisher Investments België is bewust onpartijdig. We hebben geen voorkeur voor bepaalde politieke partijen of politici en beoordelen politieke ontwikkelingen uitsluitend op hun potentiële gevolgen voor de economie en de markt.
In de aanloop naar verkiezingen – in eender welk land – hoort Fisher Investments België telkens weer dat de uitslag de markten kan maken of kraken. Vaak wordt daarbij gefocust op de persoonlijkheid van de belangrijkste kandidaten of teruggegrepen naar de traditionele opvatting dat sommige partijen intrinsiek goed zijn voor de markten en andere intrinsiek slecht. We zagen het bij de Amerikaanse verkiezingen van vorig jaar en het duikt nu ook op in de berichtgeving van de financiële pers over de Europese verkiezingen van dit jaar. In die analyse wordt volgens ons echter een belangrijk aspect over het hoofd gezien, waardoor beleggers op het verkeerde been kunnen worden gezet: de markten hechten belang aan beleid, niet aan personen, en aan de mate waarin beleidswijzigingen beter of minder goed uitpakken dan algemeen verwacht.
Niets illustreert dat volgens ons beter dan het rendement van de Amerikaanse aandelenmarkt in verkiezingsjaren en in het eerste jaar van 24 presidentiële ambtstermijnen. Uit ons onderzoek blijkt dat de markten in een verkiezingsjaar meestal reageren op de hoop of de vrees bij beleggers omtrent de volgende president, terwijl in het eerste jaar van de ambtstermijn doorgaans de realiteit doordringt. Twee Amerikaanse beleggers op drie hebben volgens onze gegevens een voorkeur voor de Republikeinen en vrezen dat Democratische presidenten een beleid zullen voeren dat op de aandelenmarkten zal wegen. In verkiezingsjaren waarin een Republikein wint, stuwen de hooggespannen verwachtingen het jaarrendement daardoor naar gemiddeld 15,2%.i Wanneer een Democraat wint, daalt door de bezorgdheid het gemiddelde rendement daarentegen naar slechts 7,4%.ii (Deze analyse is exclusief 2020, want alleen het verkiezingsjaar van Joe Biden in aanmerking nemen en niet het eerste jaar van zijn ambtstermijn, zou de gegevens vertekenen.)
In het eerste jaar van de ambtstermijn daagt echter de werkelijkheid: alle presidenten, van welke partij ook, zijn slechts politici. Hun dure campagnebeloftes omzetten in wetgeving vergt meestal lange onderhandelingen en toegevingen. Veel van hun plannen worden zelfs helemaal niet gerealiseerd. Dat verklaart volgens ons waarom het gemiddelde rendement in het eerste ambtsjaar van Republikeinse presidenten slechts 2,6% bedraagt – beleggers zijn teleurgesteld. iiiOnder Democratische presidenten trekt het rendement in het eerste jaar van de ambtstermijn daarentegen aan tot 16,2%, wat naar onze mening toe te schrijven is aan opluchting en de afname van de onzekerheid. ivOver beide jaren samen lijkt er echter geen groot verschil te zijn tussen de partijen: het rendement bedraagt gemiddeld 18,0% wanneer een Republikein wint en 23,4% wanneer een Democraat wint. v Het is verleidelijk om daar verder op in te gaan, maar erg nuttig lijkt ons dat niet. De politiek is namelijk maar één factor die de markt beïnvloedt. De economische activiteit in de VS en de ontwikkelde landen van Europa ontspruit hoofdzakelijk aan de privésector en daarom zijn economische factoren doorslaggevend. vi
Niettemin valt uit die presidentiële rendementscijfers een belangrijke les te trekken: politieke vooroordelen stroken vaak niet met de werkelijkheid. Uit ons onderzoek blijkt dat geen enkele politieke partij ter wereld intrinsiek goed of slecht is voor de markten. Geen enkele partij blijkt het monopolie te hebben op beleid dat gunstig of nadelig is voor beursgenoteerde bedrijven en de bredere economie. Zo kwam een deel van de Amerikaanse wetgeving die als het minst gunstig voor de aandelenmarkten wordt gezien, tot stand met de steun van beide partijen. De Tariff Act uit 1930 bijvoorbeeld, die de invoerheffingen sterk optrok en de wereldhandel fors deed terugvallen. Of de Sarbanes-Oxley Act uit 2002, die beursgenoteerde bedrijven veel meer beperkingen en regels oplegde. Republikeinen of Democraten, beide partijen hebben de regelgeving zowel verstrengd als versoepeld en de belastingen zowel verhoogd als verlaagd. Een analyse in het VK levert een vergelijkbaar beeld op, met Britse aandelen die zowel onder Labour als onder de Conservatieven nu eens floreren en dan weer kelderen. vii
Daarom lijkt het ons zinvoller een analyse niet te baseren op welke politieke partij of coalitie aan de macht is, maar onze vooroordelen opzij te schuiven en naar het beleid te kijken. De aandelenmarkten vertonen naar onze mening een afkeer van groeiende onzekerheid en zijn dol op afnemende onzekerheid. Politiek vertaald betekent dat volgens ons dat aandelen in verhouding sterker schommelen wanneer de onzekerheid over de wetgeving groter is. Bijgevolg lijkt een actieve regering, welke ideologie die ook aanhangt, ons het grootste politieke risico voor de aandelenmarkten. Het gunstigste klimaat is dan ook een politieke impasse, waardoor de onzekerheid en het risico op veranderende wetgeving beperkt blijven.
Wij ondervinden echter dat veel beleggers dat moeilijk kunnen vatten, omdat hun politieke overtuigingen hun denken kleuren. Veel beleggers met een partijvoorkeur willen logischerwijze dat hun partij het programma uitvoert waarvoor zij gestemd hebben. Meestal verkopen politici beleidsvoorstellen aan hun kiezers door in de verf te zetten wie erbij kan winnen. Alle wetgeving kent echter zowel winnaars als verliezers, waardoor een psychologisch effect meespeelt. Gedragswetenschappers hebben aangetoond dat bij het vooruitzicht van winst of verlies de verliezende partijen de pijn van het verlies veel harder voelen dan de winnende partijen het genot van de winst. viii De onzekerheid die een actieve regering met zich meebrengt, kan dus op de stemming wegen.
Zoals de geschiedenis ons leert, betekent dat echter niet automatisch dat de aandelenmarkt verlies lijdt. Als de meeste beleggers zich zorgen maken over verregaande maatregelen en daar uiteindelijk een sterk verwaterde versie van wordt ingevoerd, kan dat goed nieuws zijn voor de markten. Dat gebeurde in de VS in 2010, toen president Obama zijn alom gevreesde hervormingen van de gezondheidszorg en de financiële sector doorvoerde. Die waren aanzienlijk, maar niet zo ingrijpend en radicaal als heel wat politici aanvankelijk hadden voorgesteld. Afgaand op de commentaren in de financiële pers destijds leken beleggers daar vooral opgelucht over, wat volgens ons bijgedragen heeft aan het positieve rendement van Amerikaanse aandelen in dat jaar. ix
Politieke impasse is volgens Fisher Investments België ook de reden waarom verschillende Europese landen de afgelopen jaren winst hebben geboekt, en dat terwijl populistische partijen er hun intrede maakten in de regering. In Italië bijvoorbeeld was de coalitie tussen de anti-establishmentpartij Vijfsterrenbeweging en de nationalistische Lega in 2017 voor de financiële commentatoren die wij wereldwijd volgen de aanleiding om te waarschuwen dat het land een radicale economische hervorming zou ondergaan en uit de eurozone zou stappen. De coalitiepartners hebben daarentegen schijnbaar twee jaar gekibbeld en niets gerealiseerd, terwijl Italiaanse aandelen volgens ons profiteerden van de afnemende onzekerheid. x
Dezelfde waarschuwingen weerklonken in Spanje toen het links-populistische Podemos in januari 2020 een coalitie aanging met de centrumlinkse sociaaldemocraten. Maar ook daar is er heel weinig gebeurd. Pas onlangs keurde de regering haar eerste begroting goed, en dat was een verwaterde versie van de eerste voorstellen. De inkomensbelasting stijgt veel minder dan aanvankelijk vooropgesteld en de plannen voor een minimumbelasting voor bedrijven werden opgeborgen. Wanneer de pandemie wegebt, kunnen Spaanse aandelen daardoor volgens ons de wind in de rug krijgen van afnemende onzekerheid zodra de zwakte van de coalitie tot de beleggers doordringt.
Bovenstaande analyse gaat volgens ons vooral op voor ontwikkelde landen. In de opkomende markten, waar de overheid vaak sterker ingrijpt in de economie en de kapitaalmarkten minder matuur zijn, wijst de analyse van Fisher Investments België erop dat actieve, hervormingsgezinde regeringen een positief effect op de markten kunnen hebben en impasse tot teleurstelling kan leiden. Politieke factoren analyseren vergt in dat segment volgens ons dan ook veel meer nuance. In de ontwikkelde landen van Azië, Europa en Noord-Amerika daarentegen houdt politieke impasse naar onze mening meestal het status quo in stand dat beleggers al decennia gewoon zijn, waardoor ze zich daar alvast geen zorgen over hoeven te maken.
Facebook: https://www.facebook.com/FisherInvestmentsBelgie/ Fisher Investments België is de handelsnaam die Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in België gebruikt ("Fisher Investments België"). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (Ondernemingsnummer: B228486), is gereguleerd door de Commission de Surveillance du Secteur Financier ("CSSF") en de statutaire zetel is geregistreerd op K2 Building, Forte 1, 2a rue Albert Borschette, Troisième étage, L-1246 Luxembourg.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments België en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of fiscaal advies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments België deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestBE
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-europe---belgië
_______________________________________
Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden. Bron: Global Financial Data, per 04/10/2020. Totaalrendement S&P 500, 31/12/1925-31/12/2019. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden.