De Wereldbank rangschikt economieën naar het bruto nationaal inkomen (bnp) per capita — een maatstaf van het jaarlijks inkomen van een land in dollar, gedeeld door het aantal inwoners — maar ook deze instelling rangschikt landen niet onder de noemer 'opkomend'. MSCI gebruikt daarentegen verschillende criteria om een land als ontwikkeld, opkomend of iets anders te catalogeren: de grootte en liquiditeit, de toegankelijkheid van de markt en het economische ontwikkelingsniveau. Andere indexaanbieders hanteren hun eigen criteria. Dit heeft tot gevolg dat twee aandelenindexen van opkomende markten verschillende landen kunnen bevatten.

Voor MSCI moet een opkomend land minstens drie bedrijven hebben die aan de criteria van een 'standaardmarkt' voldoen op het gebied van beurskapitalisatie (een maatstaf voor de omvang van het bedrijf: aantal uitstaande aandelen vermenigvuldigd met de actuele aandelenkoers), de hoeveelheid publiek verhandelbare effecten en de liquiditeit (het gemak waarmee een effect in geld omgezet kan worden). Wat de toegankelijkheid van de markt betreft, moeten kwaliteiten zoals openheid ten aanzien van buitenlandse beleggers en het gemak waarmee geld het land in- en uitstroomt 'in grote mate' aanwezig zijn. Maar op het gebied van economische ontwikkeling, die rekening houdt met de aard en duurzaamheid van de groei van een land, heeft MSCI geen criteria voor opkomende markten. Om bij MSCI de status van ontwikkelde markt te krijgen, moet een land gedurende drie opeenvolgende jaren een bepaald bnp per capita realiseren.

Opkomende markten hebben doorgaans één zaak gemeen: ze zijn niet zo economisch ontwikkeld of open voor buitenlandse investeerders als West-Europa, Noord-Amerika, Japan en Australië. Opkomende markten zijn meestal landen met een lager inkomen, waar de economische groei uitgaat van een kleinere basis aangezien ze zich ontwikkelen van een landbouw- naar een geïndustrialiseerde maatschappij — en vervolgens misschien naar een diensten- en consumptiegedreven model, de onomstreden standaard van een ontwikkelde economie. Sommige opkomende markten — met name Taiwan en Zuid-Korea — zijn daarentegen moderne, geavanceerde economieën die in de categorie van ‘opkomend’ blijven steken vanwege MSCI's oordeel over de toegankelijkheid van hun kapitaalmarkten. Voor de andere, minder ontwikkelde landen die tot de opkomende markten worden gerekend, kan deze transitiefase en deze groei vanuit een kleinere basis een snellere groei van het bbp betekenen (bruto binnenlands product, een overheidsschatting van de economische output van een land). Sommigen hebben daarom het idee dat opkomende markten een hoger beursrendement opleveren, maar dat gaat te kort door de bocht. Economische groei is niet dé allesbepalende factor voor de prestaties van een effect op de beurs, vindt Fisher Investments België. Ook het vertrouwen onder beleggers en het politieke toneel spelen een belangrijke rol. Veel opkomende markten gaan immers gebukt onder politieke risico's die in ontwikkelde markten veel minder sterk aanwezig zijn. Sommige landen zijn geen democratie en hebben geen sterke rechtsstaat. Andere landen zijn nog niet zo lang democratisch, en hun overheidsinstellingen zijn niet zo gevestigd of onafhankelijk. Vaak zijn de centrale banken bijvoorbeeld niet onafhankelijk, en hebben ze meer last van politieke bemoeizucht. Zo oefende de Turkse regering in de afgelopen jaren druk uit om een sterk stimulerend beleid te voeren ondanks de hoge inflatie — ogenschijnlijk een poging om de populariteit van president Erdogan op te krikken met snelle economische groei. Deze druk, waarbij er volgens ons geen rekening gehouden wordt met de potentiële negatieve gevolgen op lange termijn, is een van van de redenen waarom MSCI overweegt om Turkije uit de categorie van opkomende markten te schrappen.

Opkomende markten krijgen doorgaans ook meer te maken met corruptie in de politiek. Brazilië startte in 2014 onder de titel 'Operation Car Wash' met een grootschalig onderzoek naar corruptie. Sindsdien worden er allerlei personen van corruptie verdacht, van CEO's tot ex-presidenten. Ook Zuid-Korea kreeg eind 2016 en begin 2017 een corruptieschandaal voor de kiezen, dat uiteindelijk leidde tot de afzetting van de president. Uiteraard kunnen ook ontwikkelde landen nu en dan met dergelijke problemen te maken krijgen. Maar de ervaring van Fisher Investments België leert dat dit soort situaties vaker voorkomen in opkomende markten.

Fisher analist
Opkomende markten willen vaak ook in meer of mindere mate de controle over hun economie behouden. Sommige landen laten de vrije markt hun gang gaan en steunen particuliere ondernemers die risico's nemen. Andere opkomende markten echter proberen juist top-down controle uit te oefenen op de economie. Een manier om dit na te gaan is de mate waarin individuele eigendomsrechten gerespecteerd worden – volgens Fisher Investments België een cruciale overweging voor beleggers. Kunnen bedrijven hun activiteit uitoefenen zonder al te veel risico dat de overheid hun kapitaal onteigent zonder enige waarschuwing of verhaalsmogelijkheid? Zwakke individuele eigendomsrechten creëren wantrouwen en schrikken buitenlandse investeerders af. Dit zien we bijvoorbeeld gebeuren in Zuid-Afrika. De regerende ANC-partij probeert het voor de overheid makkelijker te maken om land te onteigenen zonder compensatie — een vooruitzicht dat het vertrouwen van investeerders zwaar aangetast heeft.

Naast deze algemene beschouwingen variëren economieën en marktsamenstelling sterk van land tot land. MSCI heeft momenteel 26 landen als opkomende markt bestempeld. De omvang van het bbp varieert van de 14,3 biljoen USD in China tot de 161 miljard USD van Hongarije. Ook de sectorspreiding kan sterk verschillen. De MSCI China bestaat uit 711 componenten uit 11 sectoren – met als drie grootste sectoren de duurzame consumptiegoederen, de financiële sector en communicatiediensten. De MSCI Hungary heeft daarentegen in totaal drie componenten — een financieel dienstverlener, een farmaceutisch bedrijf en een energiemaatschappij. Economisch gezien zijn Zuid-Korea en Taiwan behoorlijk geavanceerde, diverse economieën die de thuisbasis vormen van enkele van de grootste technologiereuzen ter wereld. Andere landen, zoals Rusland dat sterk afhankelijk is van olie, zijn veel meer in één enkele sector geconcentreerd.

Omwille van deze verscheidenheid meent Fisher Investments België dat beleggers de opkomende markten beter per land kunnen bestuderen, in plaats van ze als één monolitisch blok te zien. Als één opkomend land het bijvoorbeeld al geruime tijd goed doet, ga dan op zoek naar de relevante economische en politieke omstandigheden voor dat land. Is de aandelenmarkt van het land aanzienlijk blootgesteld aan één sector die het momenteel goed doet? Zo ja, vertoont de wereldeconomie de gunstige omstandigheden die het land nodig heeft om het goed te blijven doen? Als er recent verkiezingen gehouden zijn in het land, zijn beleggers optimistisch gestemd over de beloftes van de winnende partij? Is dat optimisme terecht of niet? Beleggers moeten ook landspecifieke risico's analyseren en nagaan of deze ontwikkelingen alom bekend zijn of niet. Dat zal immers de verwachtingen van de markt bepalen, die op hun beurt impact hebben op de aandelenkoersen.

Voor wereldwijde beleggers kan een opportunistische aanpak in de opkomende markten steek houden, zo meent Fisher Investments België. Wij denken echter dat het daarbij cruciaal is om je huiswerk te maken.

Facebook: https://www.facebook.com/FisherInvestmentsBelgie/
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestBE
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-europe---belgië

Fisher Investments België is de handelsnaam die Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in België gebruikt ("Fisher Investments België"). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (Ondernemingsnummer: B228486), is gereguleerd door de Commission de Surveillance du Secteur Financier ("CSSF") en de statutaire zetel is geregistreerd op K2 Building, Fabryki Mebli Forte 1, 2a rue Albert Borschette, Troisième étage, L-1246 Luxembourg.

Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments België en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of fiscaal advies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments België deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.

__________________________________________
ⁱ Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
ⁱⁱ Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
ⁱⁱⁱ Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
^iv Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
^v Ibid.
^vi Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
^vii Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
^viii Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.
^ix Bron: "Glossary of Statistical Terms," OESO, 4 januari 2006.