Wapens, boter en rentetarieven

Door Gilles Moëc, AXA Group Chief Economist en Head of AXA IM Research

- ECB verlaagt deze week opnieuw. Wij denken dat de versoepeling zal doorgaan ondanks de haviken.
- Het opvoeren van de Europese defensie-uitgaven wordt nog dringender. De budgettaire beperkingen zijn voor veel lidstaten echter ontmoedigend - we onderzoeken het Franse geval. Dit vraagt om een gezamenlijke financiering van de militaire inspanning.
De macrostemming in de VS verzuurt. Ook daar wordt een moeilijk begrotingsgesprek gevoerd.
De ECB vergadert deze week onder ongunstige omstandigheden, te midden van binnenlandse malaise en aanhoudende onzekerheid over de handelsrelatie met de VS. De alom verwachte uitkomst is nog een verlaging met 25 basispunten, maar het gesprek in de Raad van Bestuur wordt moeilijker nu de 'neutrale rente' in zicht komt. Wij blijven van mening dat de risicobalans nu zo duidelijk naar beneden is gericht dat de ECB tegen het einde van het jaar de neutraliteit moet doorbreken en haar beleidsrente naar 1,5% moet brengen.

Nu de risico's van een Amerikaanse militaire terugtrekking uit Europa snel toenemen, moet de EU de defensie-uitgaven verhogen. Dit zal op zijn minst de omvang van de verwachte budgettaire verkrapping verminderen, aangezien er grenzen zijn aan hoeveel van die extra uitgaven kunnen worden gefinancierd door bezuinigingen elders of belastingverhogingen, gezien de populistische druk waar veel regeringen mee te maken hebben. In principe zou dit de ECB voorzichtiger moeten maken in het verstrekken van monetaire accommodatie, maar de verwachting van meer defensie-uitgaven legt een bodem onder hoe laag de lange rente kan gaan. Wij denken dat de centrale bank bij het kalibreren van haar beleidskoers rekening zal moeten houden met de nettoverstrakking van de algemene financiële voorwaarden, vooral omdat de lopende kwantitatieve verkrapping een andere bron van “rendementsbestendigheid” is. Maar zelfs met een “begripvolle” ECB stuiten sommige lidstaten op de grenzen van hun begrotingsruimte. Dit is voor ons nog een reden om te denken dat gezamenlijke financiering van Europa's militaire inspanningen noodzakelijk is.

Terwijl de VS een belangrijke bron van verstoring is voor Europa, zouden de binnenlandse omstandigheden daar wel eens sneller kunnen verzuren dan we dachten. Het consumentenvertrouwen verslechtert op bijna alle vlakken: Amerikanen worden nerveus over de inflatie, hun vooruitzichten op de arbeidsmarkt en de financiële markt. De begrotingsresolutie van het Huis was vorige week een doorbraak voor de Republikeinen, maar we merken op dat ze niet alle campagnebeloften van D. Trump dekt. Er doemt ook een ingewikkeld fiscaal gesprek op in Washington DC.