Ratingbureaus zijn privébedrijven die de kredietwaardigheid van een entiteit (hun risico op wanbetaling) beoordelen op basis van beknopte alfanumerieke reeksen. Hun beslissingen om de rating van een entiteit te verhogen of te verlagen, krijgen vaak veel aandacht van de financiële commentatoren die wij volgen. Té veel aandacht naar onze mening… Onderzoek van Fisher Investments België toont aan dat de ratingaanpassingen van deze bureaus de economische en marktomstandigheden niet voorspellen. Laten we dat nader toelichten.
Ratingbureaus evalueren schuldemittenten (d.w.z. bedrijven, overheden) en het type schuld (bv. bedrijfs- en staatsschuldbewijzen). In dit artikel focussen we op de kredietratings van overheden. De ratingbedrijven werden medio jaren 70 bekend, toen de Amerikaanse wet hen in de financiële regelgeving de speciale status van nationaal erkende statistische ratingorganisaties gaf (afgekort als NRSRO's, Nationally Recognized Statistical Rating Organizations ). Ze zijn bedoeld om investeerders te helpen bij het beoordelen van de kredietwaardigheid van ontleners. Die status verankerde ratings in de effectenwetgeving en andere financiële regels en verstevigde hun positie in het financiële systeem. Volgens de vaststellingen van Fisher Investments België zijn S&P Global, Moody's en Fitch vandaag de dag de bekendste ratingbureaus (ook wel de Big Three genoemd). Deze bureaus zijn wereldwijd actief en samen goed voor meer dan 90% van de ratings die begin 2023 in Europa werden uitgegeven.
Deze bureaus kennen een rating toe die de veronderstelde kredietwaardigheid weerspiegelt. Zo is AAA de hoogste rating die door S&P Global wordt gegeven. AAA is de hoogste investment grade rating en impliceert een extreem sterk vermogen om aan financiële verplichtingen te voldoen. De rating D is dan weer een speculatieve rating, die impliceert dat een emittent in gebreke is gebleven en geplande rente- of hoofdsombetalingen niet heeft kunnen doen.
Deze beoordelingen zijn gebaseerd op verschillende criteria. S&P Global houdt rekening met economische criteria (bv. demografie en de groeivooruitzichten voor een bepaald land), financiële criteria (bv. begrotingsreserves en externe liquiditeit) en kwalitatieve criteria (bv. institutionele kracht, transparantie van gegevens, politieke stabiliteit en fiscale discipline). We hebben vastgesteld dat andere bureaus vergelijkbare normen hanteren en dat hun upgrades en downgrades (bv. het wijzigen van een kredietrating van AAA naar AA+) gebaseerd zijn op soortgelijke maatstaven. Veel financiële commentatoren die Fisher Investments België volgt, beweren dat deze ratingaanpassingen een grote impact hebben op het land in kwestie. Een ratingaanpassing zou volgens hen de aantrekkingskracht van obligaties of andere effecten van dat land beïnvloeden, waardoor het land hogere of lagere rentevoeten zou moeten betalen om kapitaal aan te trekken.
Toch denkt Fisher Investments België dat ratingverschuivingen weinig nieuws zeggen over de economische en marktomstandigheden. We hebben ontdekt dat ratingbureaus werken op basis van groepsdenken (gezien de vergelijkbare training en opleidingsachtergrond van de beoordelaars) en dat hun beslissingen informatie weerspiegelen die de markten al hebben ingeprijsd en achter zich gelaten. Als downgrades vooruitblikkend zouden zijn, dan zouden ze de rente doen stijgen omdat hogere rendementen op staatsobligaties een hogere risicopremie vertegenwoordigen. Dit komt doordat beleggers een hogere compensatie vragen voor het aanhouden van risicovollere schulden. Onderzoek van Fisher Investments België toont aan dat dit niet het geval is. Kijk maar naar de verandering in de gemiddelde 10-jaars obligatierente van landen met een AAA-rating 60 dagen vóór en nadat Fitch en S&P hun rating hadden verlaagd naar een rating lager dan AAA: 60 dagen na de downgrades van Fitch, steeg de 10-jaars rente van deze landen met slechts 0,2 procentpunten (ppt). De rente daalde met ongeveer 0,3 ppt na de downgrades van S&P. Voor ons tonen deze kleine schommelingen aan dat ratingverlagingen weinig nieuwe informatie bieden aan de markten, die volgens ons het meest reageren op verrassingen.
We denken dat de geschiedenis talloze voorbeelden kent die het retrospectieve karakter van ratings - en het gebrek aan marktimpact - illustreren. We nemen de kredietverlaging van S&P voor de VS (van AAA naar AA+) als voorbeeld, daterend van 5 augustus 2011. S&P noemde de hoge schuld van de VS en "politiek gekonkel" als redenen voor de verlaging. Volgens de ervaring van Fisher Investments België waren deze punten retrospectief (d.w.z. deze verschuivingen vonden plaats nadat het Amerikaanse Congres een breed gepubliceerde discussie over de schuldenlimiet had opgelost) en werden ze beoordeeld vanuit een persoonlijk oogpunt (volgens ons bestaat er geen objectieve maatstaf voor het evalueren van het beleidsvormingsproces). Hoe dan ook, de downgrade leek beleggers niet veel zorgen te baren: de Amerikaanse 10-jaars staatsrente daalde nadat de verlaging officieel werd en was lager dan de maand ervoor. De afwaardering bracht de VS niet tot zinken zoals commentatoren die wij volgen toen beweerden, aangezien de economische expansie van de VS de rest van het decennium doorging.
Kijk ook naar de Griekse upgrade van Ba3 naar Ba1 die op 15 september 2023 door Moody’s werd toegekend en net onder de investment grade rating viel. De kredietbeoordelaar noteerde "politieke en beleidszekerheid", verbeterde vooruitzichten voor het BBP, een dalende schuld en overheidshervormingen. Zijn beslissing kwam een week nadat DBRS (een andere wereldwijde kredietbeoordelaar) Griekenland had opgewaardeerd naar investment grade. Wij denken dat dit een opmerkelijke ommekeer is, aangezien velen zich de "junk"-verlagingen van Griekenland in 2010 herinneren tijdens de Europese staatsschuldencrisis. Toch bevestigden de bureaus volgens de ervaring van Fisher Investments België een verbetering die veel commentatoren die wij volgen al jaren constateerden: niets nieuws voor de markten. De daling van Griekse 10-jarige obligaties van meer dan 30% in mei 2012 naar 0,6% in juni 2021 is daar bewijs van. Bovendien is de Griekse 10-jaarsrente dit jaar gestegen te midden van een wereldwijde opleving. En hoewel ze hoger is dan de Duitse rente, ligt ze lager dan de Amerikaanse rente - twee veelgebruikte vergelijkingspunten die beleggers gebruiken om de relatieve risicograad van een land te meten. Dat de Griekse rente gelijke tred heeft gehouden met de rente van andere grote landen, suggereert volgens ons dat beleggers hun kijk op de Griekse schuld niet plotseling hebben veranderd.
Volgens de ervaring van Fisher Investments België hebben beleggers er baat bij om minder aandacht te besteden aan ratingbureaus. We denken dat kredietratings slechts meningen vertegenwoordigen, die onderhevig zijn aan menselijke vooringenomenheid en groepsdenken. We hebben vastgesteld dat de markten leidend zijn en alle bekende gegevens, informatie en meningen (inclusief die van ratingbureaus) weerspiegelen. We vinden dat de wijdverspreide reacties op de beoordelingen van ratingbureaus enige informatie onthullen over het bredere beleggerssentiment, maar niet dat ze beleggers nieuwe inzichten geven. Volg ons op social media voor de laatste marktontwikkelingen en updates van Fisher Investments België:
Facebook : https://www.facebook.com/FisherInvestmentsBelgie
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestBE
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-europe---belgië
Fisher Investments België is de handelsnaam die Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in België gebruikt ("Fisher Investments België"). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid in Luxemburg, is samen met de handelsnaam Fisher Investments Europe geregistreerd in het Registre de Commerce et des Sociétés (""RCS"") onder nummer B228486. Fisher Investments Europe staat onder toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (""CSSF"") en de statutaire zetel is geregistreerd op: K2 Building, Forte 1, Third Floor, 2a rue Albert Borschette, L-1246 Luxembourg. Fisher Investments Europe besteedt sommige aspecten van het dagelijkse beleggingsadvies, portefeuillebeheer en portefeuillehandelingen uit aan gelieerde ondernemingen.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Europe deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste scenario's. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document.
_______________________________________
i "Report on the Role and Function of Credit Rating Agencies in the Operation of the Securities Markets", de Amerikaanse Securities and Exchange Commission SEC, januari 2003.
ii Ibid.
iii “’Big Three’ Credit Rating Firms Maintain Iron Grip in Europe,” Marc Jones, Reuters, 26-04-2023. Geraadpleegd via het internetarchief.
iv Bron: Global Ratings, per 03-10-2023. "Algemene criteria: Principles of Credit Ratings,” 16-02-2011.
v Bron: Fitch Ratings, S&P Global Ratings, FactSet, Global Financial Data, Inc., per 25-05-2023. Verandering in de 10-jaars obligatierente van uitgevende landen voor en na downgrades (gemiddelde).
vi “S&P Downgrades US Credit Rating,” Charles Riley, CNN Money, 06-08-2011.
vii Ibid.
viii Ibid.
ix Bron: FactSet, per 12-10-2023. Amerikaanse 10-jaarsrente 05-08-2011 t/m 31-08-2011.
x Bron: FactSet, per 13-10-2023. Gebaseerd op de jaarlijkse bbp-groei van de VS, 2011 t/m 2019.
x “Greece Wins New Credit Rating Boost That Stops Short of Restoring Greek Bonds to Investment Grade,” Staff, AP, 15-09-2023.
xi Ibid.
xii “Standard & Poor’s Downgrade Greek Credit Rating to Junk Status,” Richard Wachman, Nick Fletcher, The Guardian, 27-04-2010.
xiii Bron: FactSet, per 13-10-2023. Gebaseerd op de 10-jaars Griekse staatsrente, maandelijks, mei 2012 t/m juli 2021.
xiv Bron: FactSet, per 03-10-2023. Gebaseerd op de 10-jaars staatsrente van Griekenland, de VS en Duitsland, maandelijks, 01-09-2023 t/m 25-09-2023.